Na pytania odpowiada Izabela Ciupał product manager i opiekun marki 4T Veterinary Diet.
Jak powstała marka?
Cztery...
Wskazówki dla właścicieli psów z cukrzycą.
Cukrzyca jest chorobą, której nie jesteśmy w stanie wyleczyć. Wszelkie działania lekarza weterynarii sprowadzają się do jak najlepszego kontrolowania choroby tak, aby poziom glukozy w surowicy utrzymywał się na względnie stałym, prawidłowym poziomie w ciągu doby.
W leczeniu cukrzycy bardzo ważnymi elementami są:
– właściwa terapia insuliną
– odpowiednia dieta wraz z właściwymi porami karmienia
– odpowiednia aktywność fizyczna
– dobra współpraca Właścicieli chorego zwierzęcia oraz lekarza, który prowadzi leczenie diabetyka.
1) Terapia insuliną.
Insulina jest hormonem białkowym, wymagającym odpowiedniego obchodzenia się z nim. Fiolkę z insuliną przechowujemy w lodówce. Fiolki z insuliną nie wolno wstrząsać. Przed użyciem należy ją delikatnie wymieszać, unikając gwałtownych ruchów.
Istnieją różne rodzaje insuliny, w zależności od źródła jej pochodzenia: insulina wołowa, wieprzowa, wołowo-wieprzowa, rekombinowana ludzka, oraz w zależności od długości czasu jej działania: insulina protaminowo-cynkowa, lente, ultralente etc. Stężenie insuliny w fiolce może być różne (40j.m/80j.m/100j.m w 1ml) – należy zwrócić na to uwagę przy dawkowaniu i podawaniu insuliny.
Aby leczenie odniosło sukces ważne jest, aby odpowiednia dawka insuliny była podawana o odpowiedniej porze dnia (sposób wyliczania dawki i technikę wykonywania iniekcji pokażemy w Przychodni, gdy tylko zajdzie taka konieczność).
Rodzaj insuliny ma znaczenie! Odpowiedź organizmu chorego zwierzęcia na insuliny różnego rodzaju może być inna i w związku z tym mogą przytrafiać się duże dobowe skoki poziomu glukozy we krwi.
Dawka insuliny dostosowywana jest indywidualnie przez lekarza weterynarii do każdego zwierzęcia. Na jej wysokość i częstotliwość podawania wpływ ma nie tylko poziom hiperglikemii, ale również indywidualna reakcja organizmu na lek. Proszę samodzielnie nie modyfikować dawki insuliny. Czasami jest konieczność zmiany rodzaju insuliny i/lub drogi podania – decyduje o tym lekarz weterynarii.
Aby organizm zareagował na zmianę dawki insuliny potrzeba kilku dni, zatem ocenę działania nowej dawki przeprowadzamy zazwyczaj po 3-4 dobach.
Wszelkiego rodzaju procesy chorobowe toczące się równocześnie, a także sytuacje stresowe mogą wpływać na wystąpienie tzw. insulinooporności (brak spodziewanego efektu po zastosowaniu dawki insuliny).Dlatego bardzo istotne jest, aby właściciel chorego zwierzęcia zgłaszał wszelkie odstępstwa od normy (rany, świąd skóry, biegunki, etc…).
2) Odpowiednia dieta i pory karmienia.
Dieta dla cukrzyka powinna charakteryzować się stałą kalorycznością i stałą zawartością węglowodanów. Istotną rolę w diecie psów chorych na cukrzycę odgrywa pożywienie bogate we włókno pokarmowe i o obniżonej zawartości cukrów prostych oraz tłuszczy. Są dostępne komercyjne diety dla diabetyków – suche oraz mokre, zapewniające stały skład i stałą kaloryczność. Można też samemu przyrządzać posiłki zwierzęciu. Taka dieta powinna składać się mniej więcej w 1/3 z gotowanego mięsa drobiowego, 1/3 z gotowanego ryżu oraz w 1/3 z gotowanych warzyw. Ryż biały jednak jest najmniej zalecanym źródłem węglowodanów dla psa cukrzyka z powodu wysokiego indeksu glikemicznego (IG na poziomie 60-70), dlatego zalecamy przygotowywać ryż dziki lub brązowy, a o wiele bezpieczniej zastąpić ryż produktami: sorgo, pszenicą lub kukurydzą.
Oprócz tego co zwierzę dostaje do jedzenia istotne jest także to, kiedy je. Ze względu na pory podawania insuliny istotne jest, aby pierwszy posiłek (ok 50% zalecanej dobowej ilości) został zjedzony najpóźniej w ciągu 2 godzin od porannej dawki insuliny, następny zaś, po ok 6 kolejnych godzinach. Zabezpieczamy się w ten sposób przed nadmiernym spadkiem poziomu glukozy we krwi, który może być niebezpieczny dla życia zwierzęcia.
Pamiętaj, że w naszej lecznicy weterynaryjnej, lekarze pomogą Ci w walce z cukrzycą u Twojego pupila.
3) Odpowiednia aktywnośc fizyczna.
Zwierzęta chore na cukrzycę powinny mieć zapewnioną stałą aktywnośc fizyczną, tak, aby ilość spalanych kalorii w ciągu doby była podobna. Nie są więc wskazane spontaniczne wzmagania aktywności ruchowej zwierząt.
4) Dobra współpraca właścicieli chorych zwierząt z lekarzem weterynarii prowadzącym cukrzyka.
Ponieważ na powodzenie terapii przeciwcukrzycowej wpływ ma bardzo dużo czyników i nawet u najlepiej „ustawionego” pacjenta może dojść do zaburzenia terapii, bardzo ważne jest, aby nawet najdrobniejsze zmiany w zachowaniu, czy zdrowiu zwierzęcia były zgłaszane lekarzowi. Być może zaobserwowana zmiana nie będzie miała wpływu na leczenie, ale może okazać się, że z pozoru niewielkie odchylenie od normy będzie miało kolosalny wpływ na powodzenie terapii.
W monitorowaniu stężenia glukozy we krwi przydatne jest oznaczanie codziennie stężenia glukozy w moczu za pomocą specjalnych pasków diagnostycznych, mierzących poziom glukozy i obecnośćciał ketonowych. Wskazane jest prowadzenie Dzienniczka Pacjenta, w którym zaznaczane będą obecność glukozy i ciał ketonowych w moczu rano, po południu i wieczorem, oraz ilość podawanej insuliny wraz z czasem jej podania.
Jeżeli suka, u której zdiagnozowano cukrzycę nie jest kastrowana, należy możliwie jak najszybciej (po ustabilizowaniu pacjenta) usunąć narządy rodne wraz z jajnikami. Duże wahania poziomu hormonów w trakcie cyklu płciowego wpływają diabetogennie – potęgują hiperglikemię.
W przebiegu terapii cukrzycy u psów jest ryzyko wystapienia objawów hipoglikemii, czyli obniżonej zawartości glukozy we krwi. W tej sytuacji dobrze jest mieć pod ręką glukozę lub zwykły cukier albo miód i podać do paszczy choremu zwierzęciu, wykazującemu objawy hipoglikemii.
Nawet kilkudniowa hiperglikemia nie jest tak niebezpieczna, jak kilkugodzinna hipoglikemia!
RÓŻNICOWANIE SPIĄCZKI HIPO- I HIPERGLIKEMICZNEJ
| Oceniamy | hipoglikemia | hiperglikemia |
| Szybkość narastania obj. | szybko | wolno |
| Odruchy | wzmożone | osłabione/zniesione |
| Drgawki | + | - |
| Temperatura ciała | podwyższona | obniżona |
| Oddechy | normalne | pogłębione (typ Kusmaulla) |
| Zapach z paszczy | bez zmian | aceton |
| Źrenice | rozszerzone | normalne |
| Reakcja na 20% glukozy i.v. | powrót do normy | brak |
| Błony śluzowe | blade, zimne, wilgotne | nastrzykane, suche |
| Odwodnienie | - | +++ |
| Przyczyny | wzrost insuliny | spadek insuliny |
| Co zrobić? | podać osłodzoną wodę/miód | nawodnić |
